DHA và
ARA trong sữa công thức cho trẻ sơ sinh
Nguy hiểm và không cần
thiết – những phụ gia nhân tạo không nên có trong sữa công thức cho trẻ sơ sinh
(Người dịch:
Minh Nga Nguyen)
Tóm tắt từ nghiên cứu của Charlotte Vallaeys, Viện
nghiên cứu Cornucopia, tháng 5-2010.
Câu chuyện của những đứa trẻ chịu đau đớn bởi DHA
Omega-3 và ARA Omega-6
Karen Jensen
trải qua những ngày tháng mệt nhọc vì em bé của cô khóc dai dẳng vì chứng đau dạ
dày-ruột (gastrointestinal pain) mà không biết phải làm thế nào. Khi 1 tháng tuổi,
bé đột nhiên tím tái và phải đi cấp cứu. Cô nhận ra rằng từ khi cai sữa và cho
bé ăn sữa bột hoàn toàn thì những triệu chứng này xuất hiện, nên cô quyết định
đổi sữa, và tình cờ một người bạn đưa cho Karen sữa không có DHA và ARA và em
bé vui vẻ trở lại. Nhưng vì nghe quảng cáo về những lợi ích của DHA và ARA tới
sự phát triển của não bộ và thị lực, Karen muốn con nhận được những chất đó,
nên cô lại mua loại sữa có chứa những phụ gia nhân tạo này. Và em bé lại khóc
dai dẳng không dứt. Muốn tìm hiểu gốc rễ của việc này, Karen đã lên mạng để tìm
cách tự bổ sung DHA và ARA cho bé, và tìm thấy một nghiên cứu của viện nghiên cứu
Cornucopia chỉ ra rằng các vị phụ huynh nên cảnh giác với những phản ứng với
DHA và ARA đối với bé. Ngay lập tức Karen đổi về loại sữa không có chứa những
chất này, và em bé lại vui vẻ tươi cười trở lại.
Trải nghiệm của
Karen với sữa công thức chứa DHA và ARA không phải là hiếm gặp, thực tế là khá
phổ biến.
Holly
Schneider phải đeo máy thở cho con trai mình hàng đêm theo đề nghị của bác sĩ
nhi khoa bởi vì bé trớ sữa quá nhiều và có khả năng khiến bé bị ngạt thở khi ngủ.
Sau khi đã thử thay đổi rất nhiều loại sữa cho bé, các triệu chứng của bé đột
ngột biến mất lúc 6,5 tháng khi Holly vô tình mua một hộp sữa không có chứa DHA
và ARA. Holly kể lại rằng những tháng đầu đời, bé bị tiêu chảy nặng, nôn ói
thành vòi, thiếu nước, đầy hơi, sụt cân và khóc không dứt và không ngủ được. Mỗi
khi cho bé ăn là bé lại quay mặt đi, vặn vẹo người, và cho bé ăn là một quá
trình mệt nhọc.
Cùng với hàng
trăm người mẹ khác cũng chứng kiến sự thay đổi đáng kinh ngạc của con của họ
khi đổi sang sữa không có DHA và ARA, Karen và Holly đã kiến nghị lên FDA (Cục
quản lý Thực Phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ). Họ tin rằng phụ gia nhân tạo DHA và ARA
đã khiến cho em bé của họ phải trải qua đau đớn.
Các vị phụ
huynh thắc mắc vì sao những chất này được duyệt để cho vào sữa công thức. Nhưng
những người này chưa bao giờ nhận được câu trả lời.
Quá trình xét duyệt cho DHA và ARA trong sữa bột
của FDA
Khi một công
ty chế ra được một chất mới và muốn bổ sung vào sữa công thức, họ phải được duyệt
theo tiêu chuẩn “Được coi là an toàn” (generally recognized as safe-GRAS).
Tập đoàn
Martek Biosciences đã chế tạo phụ gia DHA và ARA cho sữa công thức bằng cách
lên men tảo algae và nấm đông lạnh ở nhiệt độ thấp, chiết xuất dầu từ những
thành phần này bằng hexane, một loại dung môi trong xăng dầu rất độc cho hệ thần
kinh, sau đó tẩy trắng và khử mùi trước khi sấy khô thành bột. Họ nộp đơn xin
duyệt lên FDA.
Theo các quy
trình thí nghiệm và nghiên cứu của FDA, phải có một hội đồng các chuyên gia xem
xét trường hợp này, nhưng do không có kinh phí để trả tiền, các chuyên gia thường
được chính công ty xin xét duyệt thuê và trả công.
Đơn xin xét
duyệt của Martek có vô vàn các nghiên cứu trên chuột. Những thí nghiệm này chỉ
ra rằng với một lượng DHA và ARA rất cao, những con chuột vẫn không chết. Những
con số cũng chỉ ra rằng DHA và ARA gây ảnh hưởng tới gan và các bộ phận khác,
nhưng hội đồng của Martek cho rằng những thông số này là không quan trọng.
Không có một
thí nghiệm nào chỉ ra rằng các em bé của chúng ra có bị đau đớn khó chịu ở hệ
tiêu hoá khi ăn một lượng nhỏ DHA và ARA hay không. Bởi vì đây là một hợp chất
mới, chưa bao giờ có mặt trên thị trường, nên hoàn toàn không có một số liệu thống
kê nào.
Có một nghiên
cứu trên trẻ em được thực hiện năm 2007, 79 em bé tham gia vào nghiên cứu,
nhưng chỉ có 68 em trụ lại tới 4 tháng tuổi, bởi vì những bé còn lại được chuẩn
đoán là dị ứng với thành phần sữa bò, những triệu chứng y hệt như những bé ăn sữa
có chưa DHA và ARA kể trên. Tỉ lệ 14% này có vẻ như rất cao.
Sau nhiều năm
chờ xét duyệt không có kết quả, luật sư của Martek đã bày tỏ sự không hài lòng
vì quá trình chậm chạp của FDA, FDA trả lời rằng không phải họ lười biếng mà
không xem xét đơn đề nghị, mà vì họ vẫn còn nhiều mối lo lắng về phụ gia này.
1 tháng sau
cuộc họp giữa luật sư và FDA, FDA gửi cho Martek một văn bản liệt kê những gì họ
đang thắc mắc, nói rằng các số liệu chưa đầy đủ, chưa có thống kê về tình trạng
đột tử trong khi ngủ ở trẻ sơ sinh, và những số liệu thống kê khác về tiêu chảy,
vàng da, nhiễm độc, ngừng thở khi ngủ của những bé ăn sữa công thức có DHA và
ARA.
Sau bàn cãi về
những thiếu sót của Martek, chỉ trong vòng 2 tháng, FDA đã chấp thuận cho DHA
và ARA được sử dụng trong sữa công thức. Viện nghiên cứu Cornucopia đề nghị FDA
cung cấp biên bản họp giữa những kẻ lót đường của Martek và các chuyên gia FDA,
nhưng bị từ chối, bởi lẽ dĩ nhiên không có những cuộc họp đó.
Các hãng sữa làm ngơ việc thực hiện nghiên cứu thị
trường sau khi tung ra sản phẩm
Theo luật
pháp thì các hãng sữa phải thực hiện nghiên cứu thị trường sau khi ra một sản
phẩm mới. Khi có một trường hợp khiếu nại về mối nguy hiểm của loại sữa đó tới
trẻ em, thì ngay lập tức hãng sữa phải tìm hiểu nguồn gốc và đưa ra hướng giải
quyết.
Khi viện
nghiên cứu Cornucopia đề nghị Mead Johnson cung cấp những kết quả nghiên cứu về
các phụ gia DHA và ARA sau khi tung ra thị trường, họ bị từ chối bởi vì theo họ
là không có bất cứ một vấn đề gì cả.
FDA vào năm
2001 cũng chưa bao giờ nhận được một báo cáo hay nghiên cứu nào về sự an toàn của
DHASCO và ARASCO (tên chính thức của Martek đặt cho phụ gia nhân tạo DHA và
ARA) ở sữa công thức cho trẻ sơ sinh. 9 năm sau khi nhận được xét duyệt của FDA
về việc sử dụng DHA và ARA trong sữa, các hãng sữa mới thực hiện một cuộc
nghiên cứu và kết luận rằng không có vấn đề gì với phụ gia này cả. Họ phớt lờ
những bố mẹ đang kiến nghị rằng em bé của họ có vấn đề khi ăn loại sữa này.
Chất béo DHA/ARA có những lợi ích gì?
Năm 2008, viện
nghiên cứu Cornucopia đã phát hành báo cáo kết quả nghiên cứu về tác dụng của
phụ gia DHA và ARA trong sữa công thức, và đi tới kết luận là có rất ít bằng chứng
để chứng minh rằng những phụ gia nhân tạo này có lợi ích tới sự phát triển của
não bộ và thị lực.
Cụ thể kết luận
của họ như sau:
“This review found that feeding term infants
with milk formula enriched with long chain polyunsaturated fatty acids [DHA
and ARA] had no proven benefit regarding vision, cognition, or physical
growth.”
“Bài [nghiên cứu] này tìm ra rằng cho trẻ sơ
sinh đủ ngày đủ tháng ăn sữa công thức có bổ sung chuỗi chát béo [DHA và ARA]
không có lợi ích gì tới thị lực, nhận thức hay phát triển thể lực.”
Vậy thì vì
sao các hãng sữa lại khăng khăng rằng DHA và ARA là những thành phần đặc biệt
quan trọng tới sự phát triển của bé? Câu trả lời khá đơn giản, bởi vì họ sẽ thu
được vô cùng nhiều lợi nhuận nhờ vào việc bán sữa có chứa những phụ gia này. Vì
đồng tiền, họ đã giấu nhẹm đi tất cả các thông tin về tác dụng phụ trong khi
làm mọi cách để quảng bá “sự diệu kì” của DHA và ARA.
Nghiên cứu
sâu hơn một chút nữa, Cornucopia hé lộ rằng những thông tin này bắt nguồn từ 1
nghiên cứu được tài trợ bởi Mead Johnson, nhà sản xuất của nhãn hàng Enfamil. Hầu
hết các thí nghiệm khác, có khoảng 20 thí nghiệm, đều đi đến kết luận ngược lại,
rằng bổ sung DHA và ARA vào sữa công thức không mang lại tác dụng gì. Kể cả những
nghiên cứu được tài trợ bởi Abbott cũng không tìm thấy sự khác biệt về phát triển
trí não và thị lực giữa những trẻ sơ sinh ăn sữa công thức bình thường và sữa
công thức bổ sung DHA và ARA.
Tiến sĩ
Simmer đã tiến hành 10 thí nghiệm chặt chẽ để đo lường về sự phát triển nhận thức.
Trong 10 thí nghiệm đó, chỉ có 2 là cho kết quả khác biệt một chút. Một thí
nghiệm của các nhà nghiên cứu do Mead Johnson tài trợ, và một là của một nhóm từ
Scotland chỉ ra rằng trẻ ăn sữa công thức có DHA/ARA ghi điểm cao hơn ở cách xử
lý vấn đề. Ở 8 nghiên cứu còn lại thì chỉ ra không có sự khác biệt gì cả.
Ngoài ra, tiến
sĩ Simmer còn tiến hành 7 thí nghiệm khác về sự khác biệt về phát triển thị lực.
Có 4 nhóm nghiên cứu để tìm ra sự khác biệt về phát triển thị lực với DHA và
ARA. Chỉ có duy nhất 1 nhóm tại Dallas, Texas, được tài trợ bởi Mead Johnson,
là tìm ra sự khác biệt. Một nhóm khác tìm thấy lợi ích của riêng DHA chứ ko có
ARA. Cũng giống như nghiên cứu về phát triển trí não, thì thông báo về lợi ích
của DHA và ARA làm thay đổi thế giới này hoá ra lại được dựa trên kết quả của
duy nhất 1 nhóm nghiên cứu.
Một thí nghiệm
trên 241 trẻ em chỉ ra rằng DHA trong sữa không nâng cao IQ của các bé. Họ khẳng
định rằng sự phát triển về trí thông minh phụ thuộc vào di truyền hơn là chuỗi
chất béo dài được bổ sung vào sữa. Vậy thì chúng ta có thể kết luận là DHA và
ARA trong sữa công thức không mang lại lợi ích cho trẻ. Mà tất cả các nghiên cứu
chứng minh là có lợi ích đều là các nghiên cứu được tài trợ bởi Mead Johnson.
Hội đồng Châu Âu từ chối công bố lợi ích của DHA
và ARA
Tháng 3 năm
2009, Hiệp hội an toàn thực phẩm Châu Âu (EFSA) từ chối đơn xin duyệt của Mead
Johnson muốn công bố lợi ích về sức khoẻ của DHA và ARA trên bao bì các sản phẩm
sữa. Cụ thể hơn, họ đi đến kết luận rằng không có đủ các chứng cứ khoa học để
nói rằng có mối liên hệ giữa việc bổ sung DHA/ARA vào sữa công thức và lợi ích
cho phát triển của trẻ.
Sau khi nhận
được nhiều phản ứng tiêu cực từ các hãng sữa/thực phẩm, EFSA ra công bố vào
tháng 12 năm 2009 rằng họ chấp nhận những dòng chữ có nội dung chung chung như
“DHA có thể đóng góp vào sự phát triển bình thường của não của bào thai, trẻ sơ
sinh và trẻ nhỏ”. Họ cũng nhấn mạnh rằng bất cứ lời nói nào nhằm khẳng định về
các lợi ích đều bị cấm.
Kết luận
Hàng nghìn
năm nay con người lớn lên nhờ dòng sữa mẹ. Những người ủng hộ sữa mẹ tranh luận
rằng sữa mẹ không thể được đánh giá dựa trên 1 thành phần duy nhất. Hàng nghìn
năm tiến hoá của loài người đã tạo ra một nguồn dinh dưỡng hoàn hảo nhất cho trẻ
sơ sinh, với hàng nghìn chất dinh dưỡng kết hợp và xúc tác với nhau, chúng thậm
chí thay đổi hàng ngày tuỳ thuộc vào nhu cầu của em bé vào thời điểm đó. Sữa mẹ
là một ma trận những chất dinh dưỡng, và thật là ngớ ngẩn nếu như một nhà khoa
học nào đó dám khẳng định là họ hiểu hết về sữa mẹ và họ có thể chế tạo lại sữa
mẹ vào những cái lon thiếc.
Không biết có
bao nhiêu phụ gia được bổ sung vào sữa công thức, và trong số những phụ gia đó
có bao nhiêu là thực sự có tác dụng và bao nhiêu không có tác dụng như DHA và
ARA? Những thông tin không tốt (thường là phản ánh sự thật) về sữa công thức
thường được các hãng sữa cố gắng giấu nhẹm đi, có một số sự thật bị phơi bày ra
ánh sáng bởi những nhà khoa học dũng cảm đám đối đầu với các hãng sữa. Vậy còn
bao nhiêu sự thật chưa được phơi bày?
________________________________________________________________
Viện nghiên cứu
Corpocopia là một tố chức nghiên cứu về thực phẩm và các nông sản của Mỹ để
cung cấp cho người tiêu dùng những thông tin chính xác. http://www.cornucopia.org
