Chia sẻ thực tế của Bố sữa Nguyễn Hải Quân

Đây là bài chia sẻ kinh nghiệm thực tế sau 3 tháng nuôi con của bố sữa :)

Chia sẻ một vài thực tế nuôi con sữa mẹ dành cho những bố (và mẹ) có con lần đầu

Sau gần 3 tháng trực chiến cùng mẹ sữa BN (vợ của mình), có vài chia sẻ dành cho các bố (và mẹ) có con lần đầu như tụi mình. Hy vọng rằng những bố (mẹ) có con lần đầu sẽ vui vẻ, tự tin cho hành trình sữa mẹ của mình.

Background của tụi mình: vợ chồng con so, trước khi sinh sống riêng nhưng quyết định về sống chung với ông bà nội. Quyết tâm nuôi con sữa mẹ sau khi biết Chuyengiabetibuti, trang web. Ông bà nội ngoại ở ngay gần nhau, có kinh nghiệm nuôi một số cháu của các anh chị, nhưng theo kiểu vừa bú mẹ, vừa bú sữa bò. Đã cố gắng giới thiệu cho các ông bà về 72 giờ vàng, 6 tháng sữa mẹ 100% từ vài tháng trước khi sinh. Hai vợ chồng (và cả nhà) sẵn sàng tâm lý nuôi con sữa mẹ 100% trước ngày sinh. 

Và đây là thực tế đã xảy ra:

THỰC TẾ SỐ 1: QUÊN HẾT BÀI VỞ TRONG NGÀY ĐẦU:
Sau niềm vui đón cậu con trai vừa chào đời, bé được áp dụng ngay da kề da với mẹ (đúng bài ), tuy nhiên chỉ được hơn 15 phút. Vì nhiều lý do (chủ quan và khách quan mà lúc khác mình sẽ chia sẻ) mà mẹ và bé được đưa về phòng sau hơn 3 tiếng đồng hồ mà chưa có cữ bú trực tiếp nào. Mình động viên mẹ cho bé cho bé bú vì nhớ rằng quan trọng nhất là cữ bú trong 1 giờ đầu, sau đó là 6 giờ, 24h…Nói chung là càng bú sớm càng có lợi cho mẹ và bé.

Bà nội và bà ngoại ở bên cạnh cũng rất động viên mẹ sẵn sàng cho bé bú.

Ấy thế nhưng, khi đưa bé ngậm ti mẹ, thấy không có vẻ được suôn sẻ. Bé ngậm đầu ti, nhưng không chắc, không mút được. Mẹ bé thì lóng ngóng khi ôm bé (đương nhiên vì là lần đầu mà), đưa ti ra ti vào mà thấy không được. Làm mãi, mẹ đau, con không ngậm được nhiều. Các bà xung quanh bắt đầu sốt ruột, đề nghị các loại tư thế cách ngậm khác nhau. Sau tiếp, một số cô y tá của bệnh viện Hạnh Phúc cũng đi qua, và bắt đầu nhận xét. Ban đầu là hướng dẫn các loại tư thế. Nhưng vẫn chưa được. Sau đó thì các cô nhận xét: nào là ti mẹ nhỏ, phải đi mua đồ hút. Rồi sờ nắm kéo lung tung cả lên. Mẹ thì đau mà con cũng không bú được.

Vất vả qua ngày đầu, nhưng hai vợ chồng vẫn tự tin vì biết con mình có đủ năng lượng dự trữ trong 3 ngày đầu. Do không nhớ kiến thức gì cả nên ngày hôm sau tụi mình nhờ ông nội mang sách của ChuyenGiaBetiButi vào. Bắt đầu đọc lại và nhớ lại từ từ về KHỚP NGẬM ĐÚNG và TƯ THẾ ĐÚNG. Thế là mới nhớ ra. Và bắt đầu điều chỉnh tư thế ôm con cho đúng. Nào là Tai- Vai – Hông thẳng hàng. Khi đó thì mẹ bé mới ôm chắc được và bắt đầu cho bú.

Tuy nhiên, mặc dù đã có tư thế đúng và khớp ngậm đúng, mẹ bé mỗi lần cho bú vẫn khá đau đầu ti. Mọi người xung quanh (các bà, các chị đã sinh trước) đều nói là bình thường, phải chịu khó đau. Việc này kéo dài gần 10 ngày. Mỗi lần cho bú là một lần cắn nước mắt. Mãi sau, sau khi xem xét đọc đi đọc lại sách về khớp ngậm đúng thì mẹ bé mới điều chỉnh lại một chút để miệng bé ngậm nguyên quầng vú. Lúc đấy mới hết đau. Suy ra là đau vẫn là do khớp ngậm chưa đúng hoàn toàn mà chỉ nhìn giống thôi.

Rồi sau đó, tui mình thấy bé ngủ nhiều trong những ngày đầu. Nhớ là theo sách thì bé sẽ bú khoảng 2-3 tiếng/lần. Thế mà bé lại ngủ dài hơn. Và thế là sự lo lắng xuất hiện. Lo là bé chưa bú đủ. Rồi khi bé bú, thấy có khi bé bú nhiều, có khi bé bú ít (tụi mình canh thời gian những ngày đầu ). Và tiếp tục lo lắng. Mãi sau khi được tư vấn trực tiếp của ChuyenGiaBeTiBuTi về bú theo nhu cầu của bé, tụi mình mới bắt đầu hiểu ra là bú theo nhu cầu của bé, nghĩa là để bé quyết định khi nào muốn bú, và bú trong thời gian bao lâu tùy thích. 

Rồi những vấn đề thuộc sinh lý như cương sữa sinh lý, cách xử lý…Mặc dù trong sách có nói nhưng thú thật là tụi mình không thể nào nhớ được. Và có đọc qua thì cũng không biết là vấn đề mình gặp phải có phải là trong sách nói không.
Đây chỉ là vài điểm căn bản nhất (trong rất nhiều điểm) mà tụi mình không nhớ. Mình nghĩ rằng đây là điều cũng bình thường với các cặp vợ chồng có con lần đầu như tụi mình khi lúng túng trong việc cho con bú. Mặc dù đã đọc đi đọc lại nhiều lần, nhưng rõ ràng là nếu chỉ đọc sách (hay Internet) thôi sẽ không giúp chúng ta có kinh nghiệm được. Và đó chính là thực tế thứ nhất.
Những điểm mấu chốt (theo thứ tự) mà các bạn nên cố gắng học thuộc nếu muốn cho con bú mẹ hoàn toàn.
1. TƯ THẾ ĐÚNG
2. KHỚP NGẬM ĐÚNG
3. BÚ THEO NHU CẦU CỦA BÉ
4. VÀ TỐT NHẤT LÀ CÓ NGƯỜI CÓ KINH NGHIỆM TRONG VIỆC NUÔI CON SỮA MẸ TƯ VẤN NHỮNG NGÀY ĐẦU (CHUYÊN GIA Y TẾ, ÔNG BÀ CÓ KINH NGHIỆM, HAY NHỮNG NGƯỜI BẠN THÂN..)

THỰC TẾ SỐ 2: SỨC ÉP TỪ TẤT CẢ CÁC MẶT TRẬN SỮA CÔNG THỨC LỚN HƠN BẠN NGHĨ RẤT NHIỀU 
Sau gần 3 tháng nuôi con sữa mẹ, mình thấy rằng
1. Rất nhiều chuyên viên y tế cổ vũ cho sử dụng sữa bò bên cạnh sữa mẹ mặc dù ai cũng nói rằng (và quảng cáo trên tivi) sữa mẹ là sữa tốt nhất cho trẻ sơ sinh.

2. Ông bà, các cô chú bác, hàng xóm đều quen đểvới việc nuôi trẻ với sữa mẹ và sữa bò song song vì sợ đói. Luôn tin rằng sữa mẹ không đủ. 

Ngay từ ngày đầu bác sỹ nhi của bệnh viện Hạnh Phúc (và có thể của rất nhiều bệnh viện nhi khác) tư vấn cho tụi mình dùng thêm sữa bò cho bé. Lý do là sợ con bạn đói hay hạ đường huyết hay vì mẹ nó không đủ sữa hay vì một nguyên nhân nào đó. Thực tế khi mình nói chuyện với một số bác sỹ của bệnh viện khác, thì họ thấy việc cho bé sơ sinh bú thêm sữa ngoài cũng là điều bình thường. Ngay bản thân họ khi có con, họ cũng dùng thêm sữa ngoài nữa. Do vậy việc họ tư vấn thêm cho các bạn dùng thêm sữa bò là điều khó tránh khỏi ở các bệnh viện ở thành phố ở thời điểm này.

Nhưng đó chưa là sức ép lớn nhất.

Bà nội, bà ngoại nhà mình đều đã được tụi mình chia sẻ lợi ích của sữa mẹ và quyết tâm. Hai bà trước khi vợ mình sinh thì cũng rất đồng tình là sữa mẹ tốt nhất và cũng quyết tâm đồng hành cùng hai vợ chồng mình (đó là mình thấy qua nói chuyện).

Thế nhưng, sau khi sinh thì các bà cũng đối diện với thực tế số 1 (quên hết bài vở). Không còn nhớ và tin về kiến thức sữa non, cũng chẳng cần biết 72 giờ vàng là gì. Cũng chẳng biết tư thế, khớp ngậm hay bú theo nhu cầu của bé. Đây là thực tế từ các bà:
1. Bà: Sữa mẹ nó chưa về
2. Bà: Sữa mẹ nó không đủ
3. Bà: Con đói

Và yêu cầu phải cho bé bú ngay sữa ngoài thêm. Việc đề nghị này ban đầu thì sẽ nhẹ nhàng, nhưng sau vài lần bị phản đối thì cường độ các lần sau càng cao (khi ý kiến của mình không được nghe thì các bạn biết tâm lý bên trong thế nào). Thực tế này tiếp diễn đỉnh điểm đến ngày thứ 6, khi mà cả gia đình phải cãi nhau vì vấn đề này. Kết luận là tụi mình phải bỏ nhà đi mấy ngày. (Chuyện bỏ nhà đi khá kịch tính)

Sau khi mọi thứ tạm lắng xuống thì ý nghĩ “Em bé lúc nào cũng đói” và “Mẹ nó không đủ sữa” vẫn xuất hiện liên tục. Mặc dù các biểu hiện của bé vẫn rất tốt (ăn, ngủ, đi tiểu, phân theo chuẩn) nhưng các bà vẫn giữ tư tưởng này. Điều này ảnh hưởng không nhỏ đến tinh thần của vợ mình. Cho đến những lúc vợ mình cũng nghi ngờ là không biết mình có đủ sữa không. Có đến vài lần trong những lúc con hơi khó chịu, vợ mình cũng muốn pha một bình sữa ngoài để con dặm thêm (Tất nhiên là bị mình phản đối). May mắn là mọi việc cũng ổn.

Đến nay, sau 3 tháng, chủ đề ít sữa đã tạm ngưng sau khi thấy được kết quả là bé tăng cân/chiều cao ổn định. Nhưng sức ép mà mình thấy trong 2 tháng đầu thật là lớn với vợ mình. Tâm lý của đàn ông và phụ nữ khác nhau nhiều. Đàn ông ít bị ảnh hưởng bởi các bình luận bên ngoài. Nhưng phụ nữ thì trong hành động luôn có cảm súc (và nhiều âu lo), nên nếu không có nhiều động viên bên cạnh thì sẽ dẫn đến những lo lắng và stress lớn hơn.
Và kết luận của mình ở đây là:
1. Việc sử dụng sữa công thức đã trở thành “Bình thường” ở những thành phố lớn
2. Nên bạn sẽ là người “bất thường”
3. Mặc dù vậy, hãy sẵn sàng giúp vợ bạn vượt qua sức ép này trong thời gian dài nhất có thể.

THỰC TẾ SỐ 3: LO LẮNG VÀ STRESS HÀNG NGÀY TỪ NGÀY 1 
Lo lắng có thể là điều bình thường với tất cả các bà mẹ trên thế giới này. Cũng dễ hiểu thôi, sau 9 tháng 10 ngày mang nặng đẻ đau, một thiên thần ra đời. Sau khoảng một thời gian ngắn hạnh phúc của cả gia đình thì người phụ nữ sẽ có rất nhiều câu hỏi.
Ví dụ như:
1. Con mình có khỏe mạnh không
2. Nó có đói không
3. Nó có quen với môi trường xung quanh không
4. Tại sao con khóc ? Mình không hiểu con mình muốn gì cả.
5. Ông bà và những người xung quanh có chăm sóc tốt con như ý của mình không
6. Sau này nên ở nhà hay đi làm
7. Con lớn sẽ đi học ở đâu
8. Dạy dỗ con thế nào
9. Tài chính nuôi con ra sao……
Rồi
10. Không biết khi nào mình mới quay lại vóc dáng xưa
11. Chồng mình còn thương mình không
12. Chồng mình có chung thủy không
13. Sao chồng mình không phụ mình giống Mr XYZ nào đó
….
Và có thể vài chục (hay trăm) câu hỏi ABCD tùy vào hoàn cảnh và gia đình của các bạn.
Có rất nhiều câu hỏi không thể trả lời được vì các bạn biết, đâu có cái gì là hoàn hảo đâu. Trong mỗi cách giải quyết vấn đề, luôn phải chọn lựa những điểm hơn kém, nhưng hầu như không bao giờ có một câu trả lời trong đó mình luôn chọn được những điều mình cho là tốt cả. Mà nếu xem xét một cách kỹ hơn, những điều mình cho là tốt ở một thời điểm, không chắc là tốt thực sự ở một thời điểm khác, hay đứng trên một quan điểm khác.
Nhưng có lẽ là do tâm lý “Đàn Ông Sao Hỏa, Đàn Bà Sao Kim”, những người phụ nữ luôn đặt rất nhiều câu hỏi. Và câu hỏi có thể chồng chất câu hỏi. Và thêm một số hormone trong cơ thể sau khi sinh, tùy mức độ nặng nhẹ khác nhau mà vợ bạn sẽ bị căng thẳng vào một lúc nào đó, hay nặng hơn sẽ bị stress, rồi nặng hơn nữa có thể bị trầm cảm…

Vậy nên thế nào nhỉ? 
Trong những hoàn cảnh như vậy, điều quan trọng đầu tiên có lẽ là những ông bố tương lai như mình cần phải HIỂU được tâm lý của vợ mình. HIỂU là những vấn đề trên là tự nhiên. HIỂU rằng người phụ nữ rất lo lắng cho con của mình. HIỂU rằng vợ mình không chỉ đang mệt mỏi ở trong thể xác mà cả trong tâm hồn nữa.
Khi HIỂU và THÔNG CẢM rồi, mình nghĩ các bạn sẽ tự tìm ra cho mình những cách thức khác nhau để xoa dịu vợ mình những lúc vợ căng thẳng, động viên vợ những lúc vợ cảm thấy bế tắc, hay chỉ ngồi và lắng nghe vợ mình chia sẻ như một người tri kỷ. Bạn cũng có thể tìm những cách khác nhau nào đó mang cho vợ những niềm vui nho nhỏ, mà qua đó vợ bạn sẽ tự tin để tiếp tục hành trình nuôi con bằng bầu sữa của mình.
Khi có người chồng bên cạnh động viên và cùng đồng hành với mình, mình tin rằng những khó khăn hay những lo lắng của vợ sẽ giảm đi rất nhiều. Và rồi cũng sẽ đến lúc là vợ bạn sẽ vui vẻ và vững tin trở lại.

THỰC TẾ SỐ 4: NUÔI CON SỮA MẸ CŨNG SẼ RẤT CỰC ĐẤY 
Nếu bạn đọc sách và nghiên cứu tài liệu của ChuyenGiaBeTibuTi thì bạn sẽ luôn tự nhủ là bạn và vợ bạn sẽ quyết tâm 100% nuôi sữa mẹ bằng bất cứ giá nào vì những lợi ích vô cùng quý giá mà sữa mẹ mang lại
Vợ chồng bạn có thể sẽ nghe là “Nuôi con sữa mẹ nhàn lắm”. Mẹ ngủ con ngủ. Con đòi bú thì mẹ dậy rồi ngủ lại. Không phải mất công dùng các dụng cụ hâm sữa, pha sữa lỉnh kỉnh. Cũng lại kinh tế vì không phải đầu tư mua sữa bò.
Thế nhưng:
• Chỉ cần vài đêm mất ngủ vì vợ bạn có thể thuộc típ người khó ngủ, hay lo, hoặc mất thời gian cho việc thay tã cho con vào ban đêm
• Chỉ cần con quấy khóc nhiều mà dỗ không được mà nhiều khi không rõ lý do chắc chắn
• Chỉ cần nghe vài câu bình luận từ xung quanh ví dụ như vợ bạn không đủ sữa
• Rồi các so sánh ABC về cân nặng, sữa, hay các chủ đề tương tự
• Và thực tế chỉ cần vài lần như vậy thôi………….
Như thực tế số 3 phía trên, cùng với vô vàn câu hỏi không có lời giải đáp, vợ bạn có thể rất căng thẳng. Và có thể muốn từ bỏ tất cả để cho dùng một biện pháp mà trước đây vợ bạn chưa bao giờ nghĩ đến: cho con bú sữa bò thêm.

Tại sao nhỉ ? Ah, vì sữa bò có chứa chất gây ngủ dài hơn. Rồi niềm tin là sữa bò sẽ giúp con bạn đủ chất hơn. Và quan trọng là vợ chồng bạn làm giống những người xung quanh. Vì cực quá, rồi mệt nữa.
Thú thực là trước khi sinh con, tụi mình mới chỉ nghe qua từ các anh chị trong gia đình cũng như bạn bè là sẽ cực trong những thời gian đầu. Và thực tế xảy ra cũng đúng như vậy. Nhưng ngoài những vấn đề như những cơn mất ngủ triền miên, có thể vợ bạn lại có thêm những cơn đau trong cơ thể (ví dụ đau lưng, hay đi lại, ngồi khó khan trong thời gian dài). Cơ thể mệt mỏi cũng ảnh hưởng rất lớn đến tinh thần. Các bạn thử nhớ lại những lúc mình bị ốm (ví dụ đơn giản như cảm cúm) thì trong người rất khó chịu. Và cả tinh thần nữa, không thể thoải mái và vui vẻ được.

Thế nên, việc có người ở bên cạnh để trợ giúp rất quan trong trong hành trình sữa mẹ của gia đình bạn. Có thể là bà ngoại, hay bà nội, hay chị em trong gia đình. Có thể là người bạn thân của vợ. Nhất là khi trong những ngày đầu đôi khi mà một vài điểm mà các bạn sẽ lúng túng về mặt kỹ thuật hay kiến thức nuôi con sữa mẹ. Rồi sau những ngày đầu đó, mình thấy rằng có người trợ giúp là quan trọng. Người trợ giúp này sẽ làm gì ?
Đó là thay tã cho con. Đó là chuẩn bị nước tắm cho con. Đó là mang quần áo mới ra thay cho con. Hay là lấy nước, hay là chuẩn bị đồ ăn sáng, hay là đi mua đồ gì đó cho con. Rồi bế con giùm vợ bạn, chơi với con…
Nhưng dù gia đình bạn có người trợ giúp thêm hay không có thì bạn vẫn chính là người trợ giúp đắc lực nhất. Tất nhiên là bạn vẫn đi làm việc ở cơ quan của mình, nhưng những thời gian buổi sáng hay buổi tối sau khi đi làm về (và có thể bạn sẽ mệt) thì bạn cũng hãy cố gắng. Vì nói gì đi nữa, những mệt mỏi của người đàn ông cũng chỉ là một phần so với những mệt mỏi của vợ bạn.

Sự động viên, thông cảm không chỉ đến từ lời nói. Điều đó đến từ những hành động của các bạn nữa. Vợ các bạn sẽ cảm động về điều đó. Hay ngay cả khi vợ các bạn không thể hiện ra (vì hiện nay tất cả sự tập trung đang về con của bạn), thì bạn hãy biết rằng sau này khi lớn lên, con của các bạn sẽ nhìn vào hành động của bạn và học tập. Chắc chắn rằng con các bạn sẽ biết và học được ngay từ nhỏ rằng, bên cạnh công việc bên ngoài xã hội, việc chăm sóc và dành thời gian cho gia đình cũng là điều đáng quý. Việc xây dựng mối quan hệ bắt đầu từ những hành động nhỏ trong gia đình. Và chắc chắn rằng bạn sẽ thấy hạnh phúc khi nhìn con lớn từng ngày, bên cạnh bầu sữa mẹ, đó chính là sự chia sẻ yêu thương của cha mẹ mình.

TỔNG HỢP:

Bài học tự rút (hy vọng đóng góp thêm kinh nghiệm dành cho những ông bố (và bà mẹ) có con lần đầu)
Mình tổng hợp trong bài này vài thực tế mà tụi mình trải qua. Những thực tế này mình nghĩ rằng cũng sẽ rất nhiều cặp vợ chồng có con lần đầu sẽ thường phải gặp. Nên hy vọng với những chia sẻ này các bạn tự tin, vượt qua được những bỡ ngỡ buổi ban đầu trong hành trình sữa mẹ của mình. Mong các bạn cố gắng để giúp con có những kết quả tốt nhất về sức khỏe, và sau đó là tinh thần.

Vài điểm mà mình tổng kết dành cho những ông bố có con lần đầu:
1. Hãy là chỗ dựa tin cậy nhất cho mẹ bé và cả gia đình ngay từ khi mẹ bé đang trong quá trình mang thai
2. Hãy làm quen với người có kinh nghiệm nuôi con sữa mẹ. Tốt nhất là biết được ai đó tư vấn trực tiếp, trợ giúp 24/24 trong vài ngày đầu sau sinh (nhân viên y tế, gia đình hay bạn bè).
3. Bình tĩnh, thông cảm và chia sẻ với vợ những khó khăn lo lắng
4. Chia sẻ, truyền thông với các thành viên trong gia đình về những kiến thức nuôi con sữa mẹ
5. Tiếp tục cập nhật kiến thức từ các chuyên viên y tế có tâm, từ những nguồn thông tin chính thức và có kiểm chứng, từ người có kinh nghiệm (ie Trang Betibuti hay những nguồn tin cậy khác)
6. Luôn chuẩn bị sức khỏe tinh thần, thể chất và cả vật chất cho gia đình nhỏ của mình.
Chúc các bạn thành công và hạnh phúc.